UOT: 327.5(510)(58)
https://doi.org/10.30546/3006-0346.2025.3.87.566

Apisada Laowattanabhongse
PhD student at Khazar University, Azerbaijan
Email: [email protected]

Стратегии реализации мягкой силы Китая в странах Центральной Азии: вызовы и возможности

Резюме
Данное исследование рассматривает стратегии, вызовы и возможности применения мягкой силы Китая в Центральной Азии — регионе, приобретающем всё большее геополитическое и экономическое значение. Стремясь укрепить своё влияние за пределами собственных границ, Китай всё активнее использует инструменты мягкой силы, включая образовательные обмены, культурную дипломатию, экономическое сотрудничество и медиаприсутствие, чтобы формировать восприятие региона и продвигать свои национальные интересы. Опираясь на концепцию мягкой силы Джозефа Ная, адаптированную к уникальному идеологическому и стратегическому контексту Китая, статья анализирует реализацию этих стратегий в Казахстане, Кыргызстане и Узбекистане на основе эмпирических кейсов и статистических данных. Результаты показывают, что, несмотря на ощутимые успехи в таких сферах, как торговля, образовательное сотрудничество и развитие инфраструктуры, привлекательность мягкой силы Китая ограничивается культурным сопротивлением, историческим недоверием, негативным общественным восприятием и конкуренцией со стороны России, Турции и Запада. В заключении исследования представлены практические рекомендации по повышению эффективности мягкой силы Китая в регионе, с акцентом на культурную чувствительность, прозрачную коммуникацию и человекоориентированную дипломатию. Работа вносит вклад в более широкую дискуссию о негосударственных моделях мягкой силы и раскрывает динамику развития отношений между Китаем и Центральной Азией.

Ключевые слова: мягкая сила, Китай, Центральная Азия.

Apisada Laowattanabhongse
Xəzər Universitetinin doktorantı
E-poçt: [email protected]

Çinin Mərkəzi Asiya Ölkələrində Yumşaq Güc Strategiyaları: Çağırışlar və İmkanlar

Xülasə
Bu tədqiqat, artan geosiyasi və iqtisadi əhəmiyyətə malik olan Mərkəzi Asiya regionunda Çinin yumşaq güc tətbiqi strategiyalarını, qarşılaşdığı çətinlikləri və imkanları araşdırır. Çin sərhədlərindən kənarda nüfuzunu gücləndirməyə çalışdıqca, regional təsirləri formalaşdırmaq və milli maraqlarını təşviq etmək məqsədilə təhsil mübadiləsi, mədəni diplomatiya, iqtisadi tərəfdaşlıqlar və media vasitəsilə yumşaq güc alətlərindən istifadəni artırmışdır. Tədqiqat Joseph Nye-nin “yumşaq güc” konsepsiyasına əsaslanaraq və Çinin ideoloji və strateji kontekstinə uyğunlaşdırılaraq, bu strategiyaların Qazaxıstan, Qırğızıstan və Özbəkistanda tətbiqini empirik nümunələr və statistik sübutlarla araşdırır. Nəticələr göstərir ki, Çin ticarət, təhsil əlaqələri və infrastruktur inkişafı sahələrində nəzərəçarpacaq irəliləyişlər əldə etsə də, onun yumşaq güc cazibəsi mədəni müqavimət, tarixi inamsızlıq, mənfi ictimai rəy və Rusiya, Türkiyə və Qərbdən gələn rəqabət ilə məhdudlaşır. Tədqiqat, Çinin bu regionda yumşaq gücünü daha effektiv etmək üçün mədəni həssaslıq, şəffaf kommunikasiya və insan mərkəzli diplomatiyanın vacibliyini vurğulayaraq praktiki tövsiyələr təqdim edir. Bu araşdırma, Qərb xarici olmayan yumşaq güc modelləri üzrə müzakirələrə töhfə verir və Çin-Mərkəzi Asiya münasibətlərinin inkişaf edən dinamikasına dair dəyərli anlayışlar təqdim edir.

Açar sözlər: “yumşaq güc”, Çin, Orta Asiya.

SUMMARY
This study explores the strategies, challenges, and opportunities of China’s soft power engagement in Central Asia, a region of growing geopolitical and economic significance. As China seeks to strengthen its influence beyond its borders, it has increasingly employed soft power tools including educational exchanges, cultural diplomacy, economic partnerships, and media outreach to shape regional perceptions and promote its national interests. Drawing on Joseph Nye’s conceptualization of soft power and adapted to China’s unique ideological and strategic context, the paper examines the implementation of these strategies across Kazakhstan, Kyrgyzstan, and Uzbekistan through empirical case studies and statistical evidence. Findings reveal that while China has achieved measurable gains in areas such as trade, educational engagement, and infrastructural development, its soft power appeal remains constrained by cultural resistance, historical mistrust, negative public perceptions, and competition from Russia, Turkey, and the West. The study concludes by offering practical recommendations to enhance the effectiveness of China’s soft power in the region, emphasizing the need for cultural sensitivity, transparent communication, and people-centered diplomacy. This research contributes to the broader discourse on non-Western soft power models and provides insights into the evolving dynamics of China-Central Asia relations.

Key words: Soft power, China, Central Asia.